fbpx

Ο Homer Simpson ήξερε πως η γαρίδα μύριζε περίεργα, αλλά την έφαγε – Το πορτραίτο ενός μη ενάρετου (RAJA HALWANI) | Μέρος Β’

Ο Homer Simpson ήξερε πως η γαρίδα μύριζε περίεργα, αλλά την έφαγε – Το πορτραίτο ενός μη ενάρετου (RAJA HALWANI) | Μέρος Β’

Η προσωπικότητα του Homer Simpson

Δεδομένης της περιγραφής της αρετής από τον Αριστοτέλη, τα πράγματα δεν δείχνουν τόσο καλά για τον Homer Simpson (και δεν θα ανακαλέσω αργότερα αυτή την κρίση οπότε μην περιμένετε κάποια ευρηματική διάκριση που θα αναδιαμορφώσει αυτό τον ισχυρισμό). Για σκεφτείτε την αρετή της εγκράτειας (ή μετριοπάθειας) η οποία βασικά, αν και κάπως αμφιλεγόμενα, καλύπτει την ικανότητα να μετριάζουμε τις σωματικές μας ορέξεις. Δεν χρειάζεται να είμαστε ιδιαίτερα οξυδερκείς για να συνειδητοποιήσουμε ότι ο Homer απέχει πολύ από το να είναι ένας εγκρατής άνδρας. Όχι μόνο δεν είναι ενάρετος σε ό,τι αφορά τις σωματικές του ορέξεις, αλλά είναι και αρκετά μοχθηρός. Αυτό ισχύει κυρίως σε σχέση με την κατανάλωση φαγητού και ποτού, και όχι τόσο σε σχέση με τη σεξουαλική του δραστηριότητα. Οι επιθυμίες του τον ωθούν να τρώει συνέχεια μέχρι σκασμού, και ο ίδιος υποκύπτει οικειοθελώς σε αυτές τις επιθυμίες. Για παράδειγμα, στο «Homer’s Enemy» έφαγε με όλο του το είναι μισό από το σάντουιτς που ανήκε στον προσωρινό του συνεργάτη Frank Grimes –ή «Grimey»-, παρόλο που η σακούλα του σάντουιτς είχε ξεκάθαρη σημείωση ότι ανήκε στον τελευταίο. Και ακόμη χειρότερα, όταν ο Grimes του το επεσήμανε, ο Homer κατάφερε να φάει άλλες δύο μπουκιές από το σάντουιτς πριν το βάλει πίσω στην τσάντα. Η όρεξη του Homer για φαγητό τον οδηγεί επίσης στο να δημιουργεί ενδιαφέρουσες συνταγές. Όπως για παράδειγμα τότε που τύλιξε μία μισοψημένη βάφλα γύρω από ένα στικ βουτύρου και, φυσικά, το έφαγε («Homer the Heretic»).

Η υγεία του Homer διακινδύνευσε από τις κακές διατροφικές του συνήθειες, σε σημείο που χρειάστηκε να κάνει εγχείρηση bypass («Homer’s Triple Bypass»), αλλά ο ίδιος δεν τα παράτησε. Πραγματικά, ακόμη κι όταν υπομένει άμεσο και προφανή σωματικό πόνο, ο Homer δεν υποχωρεί. Θα τον δείτε να τρώει κακό κρέας στο Kwik-E-Mart, να αρρωσταίνει, και να τον μεταφέρουν εσπευσμένα στο νοσοκομείο. Και αντί να προχωρά σε καταγγελία κατά του Apu, καθησυχάζεται αμέσως («Woohoo!») όταν ο τελευταίος τού προσ-φέρει 10 δωρεάν λίβρες σάπιας γαρίδας. Ο Homer ήξερε πως η γαρίδα μύριζε περίεργα, αλλά την έφαγε έτσι κι αλλιώς και ξαναμεταφέρθηκε στο νοσοκομείο («Homer and Apu»). Η λαιμαργία του Homer αποτελεί τόσο μεγάλο κομμάτι του χαρακτήρα του ώστε καταναλώνει φαγητό ακόμη κι όταν είναι μισοκοιμισμένος. Στο «Rosebud,» ο Homer μπαίνει στην κουζίνα μισοκοιμισμένος, ανοίγει την πόρτα του ψυγείου, σχολιάζει: «Μμμ… 64 φέτες αμερικανικού τυριού» και τις καταναλώνει καθ’ όλη τη διάρκεια της νύχτας. Το θέμα της έλλειψης εγκράτειας του Homer δεν χρειάζεται περαιτέρω εξηγήσεις το όνομά του έχει φτάσει να είναι συνώνυμο με την αγάπη του για το φαγητό και την (Duff) μπίρα.

Ο Homer είναι επίσης παθολογικός ψεύτης του λείπει η ειλικρίνεια. Στο «Duffless» είπε ψέματα στην οικογένειά του για τα σχέδιά του για την ημέρα, λέγοντάς τους ότι θα πήγαινε στη δουλειά ενώ στην πραγματικότητα σχεδίαζε να πάρει μέρος στην ξενάγηση του Duff Brewery. Για να δούμε και μερικά άλλα ψεματάκια του Homer. Είπε ψέματα στη Marge για το ότι δεν αποφοίτησε ποτέ από το λύκειο («The Front»), της είπε ψέματα για τις οικονομικές του αποτυχίες στις επενδύσεις («Homer vs. Patty and Selina»), και της έλεγε συστηματικά ψέματα για το ότι ξεφορτώθηκε το όπλο που αγόρασε («The Cartridge Family»). Ο Homer επίσης έμπλεξε μια φορά τον Apu σε έναν μεγάλο κύκλο ψεμάτων που είπε στη μητέρα του τελευταίου, λέγοντάς της ότι ο γιος της ήταν ήδη παντρεμένος με τη Marge και υποχρεώνοντας έτσι και την ίδια να συμπεριφέρεται σύμφωνα με το σχέδιο («The Two Mrs. Nahasapeemapetilons»),

Ο Homer δεν έχει επίσης ευαισθησίες όταν πρόκειται για τις ανάγκες και τους ισχυρισμούς των άλλων φαίνεται πως του λείπουν και η καλοσύνη και το αίσθημα δικαιοσύνης. Στο «When Flanders Failed» πίεζε συστηματικά τον Ned Flanders να πουλήσει τα έπιπλά του για εξευτελιστικά χαμηλές τιμές, παρ’ ότι ήξερε ότι ο Ned ήταν απένταρος και χρειαζόταν απελπισμένα τα χρήματα Στο «Bart the Lover» συμβούλευσε τον Bart, όσο ο τελευταίος παρίστανε τον Woodrow (τον κρυφό εραστή δια αλληλογραφίας της Mrs. Krabappel), να χωρίσει τη Mrs. Krabappel γράφοντας της ένα σημείωμα που να λέει: «Αγαπητό Μωρό. Καλώς ήρθες στην Dumpsville . Πληθυσμός: εσύ» (μάλιστα το προλογίζει λέγοντας στον Bart ότι τα ευαίσθητα ερωτικά γράμματα είναι τα ειδικότητά του). Ο ίδιος, ακόμη, δεν κλίνει προς τη γενναιοδωρία είπε κάποτε στον Bart: «Χάρισες και τα δύο σκυλιά; Ξέρεις πώς νιώθω για τα δώρα!» («The Canine Mutiny»). Επίσης ο Homer αποφάσισε να μην ψηφίσει «ένοχος» για τις κατηγορίες επίθεσης κατά του Freddy Quimby, όχι επειδή πίστευε πως ο Quimby ήταν αθώος, αλλά επειδή συνειδητοποίησε πως με αυτή του την ψήφο, οι ένορκοι θα έρχονταν σε αδιέξοδο, κι έτσι ο ίδιος θα μπορούσε να μείνει δωρεάν στο Springfield Palace Hotel («The Boy Who Knew Too Much»). Ο Homer έχει μερικά «φιλαράκια», αλλά δεν έχει πραγματικούς φίλους. Ο Αριστοτέλης τόνιζε τη σημασία της φιλίας λόγω της πεποίθησής του ότι χωρίς φίλους δεν μπορούμε να εξασκούμε την αρετή και ότι χωρίς φίλους δεν μπορούμε να ζήσουμε γεμάτες, επιτυχημένες ζωές. Ο Homer δεν έχει ούτε έναν αληθινό φίλο. Στην καλύτερη των περιπτώσεων, έχει «φιλαράκια για ποτό» (τον Barney, τον Lenny και τον Carl), αλλά δεν έχει κανέναν να μοιραστεί τους στόχους, τις δραστηριότητες, τις χαρές και τις λύπες του. Βέβαια, είναι κάπως προβληματικό ακόμη και να ισχυριστούμε ότι ο Homer έχει στόχους και δραστηριότητες, πέρα δηλαδή από το ποτό.

Οι συζυγικές και γονεϊκές δεξιότητες του Homer είναι επίσης κάτι λιγότερο από ικανοποιητικές (ο Αριστοτέλης φαίνεται να έχει συμπεριλάβει τους συζύγους και τα παιδιά μέσα στο πλαίσιο της φιλίας· δείτε Ethics 1158b9-16). Ας εξετάσουμε κάποιες από τις γκάφες του Homer. Προσπάθησε να κερδίσει την αγάπη της Lisa, αγοράζοντάς της ένα πόνι («Lisa’s Pony»). Μίσησε τον Bart επειδή απέκτησε «Μεγαλύτερο Αδερφό» και έτσι έγινε ο ίδιος Μεγαλύτερος Αδερφός για τον Pepi (τον οποίο αποκαλούσε «Pepsi») στο «Brother from the Same Planet». Έστειλε τον Bart να δουλέψει σε ένα νυχτερινό burlesque κέντρο, ως μία μορφή τιμωρίας («Bart After Dark»). Πυροδότησε την αδελφική αντιζηλία όταν η Lisa ανακάλυψε ότι είχε ταλέντο στο ice hockey. λέγοντας «Αυτή την Παρασκευή, η ομάδα της Lisa παίζει εναντίον της ομάδας του Bart. Είστε σε ανοιχτή αναμέτρηση. Και μην κάνετε χάρες ο ένας στον άλλον επειδή είστε αδέρφια. Θέλω να σας δω και τους δύο να παλεύετε για την αγάπη των γονιών σας» («Lisa on Ice»). Και ας μην ξεχνάμε τις συχνές απόπειρες «πνιγμού. του Homer προς τον Bart, που «προλογίζονταν» με ένα «Α, εσύ μικρέ!…» (αν και μία φορά, στο «Mother Simpson», η αντίστοιχη φράση ήταν «θα σου κάνω Kwanza!…») Τελευταίο και καλύτερο, ο Homer επανειλημμένα ξεχνάει την ύπαρξη της Maggie.

Επιπλέον, οποιαδήποτε ελπίδα ότι ίσως ο Homer αποκτήσει ηθικές αρετές, θα διαλυόταν από τη συνειδητοποίηση ότι του λείπει η μία διανοητική αρετή που είναι απαραίτητη για έναν ηθικό χαρακτήρα αυτή της πρακτικής σοφίας, η φρόνησις. Η φρόνησις δεν είναι θεωρητική γνώση, παρ’ ότι ο Homer δεν έχει ούτε την τελευταία. Ούτε είναι η γνώση των γεγονότων, παρ’ ότι ο Homer σίγουρα δεν έχει ούτε αυτήν. Η πρακτική σοφία είναι η ικανότητα να χαράσσεις την πορεία σου στον κόσμο με ευφυΐα, ηθική, και με μία στοχοπροσήλωση. Μερικά παραδείγματα εδώ αρκούν. Αρχικά, ο Homer ενστερνίζεται μερικά πολύ αμφίβολα «ψήγματα σοφίας». Στο «There’s No Disgrace Like Home» ο ίδιος λέει: «Πότε θα μάθω; Οι απαντήσεις στα προβλήματα της ζωής δεν βρίσκονται στον πάτο ενός μπουκαλιού. Βρίσκονται στην τηλεόραση!» Και, μιλώντας για μπουκάλια, ο Homer μια φορά έκανε πρόποση λέγοντας «Στο αλκοόλ! Την αιτία και τη λύση όλων των προβλημάτων της ζωής» ( Homer vs. the Eighteenth Amendment»). Στο «The Otto Show» είπε στον Bart ότι «αν κάτι είναι δύσκολο να γίνει, τότε δεν αξίζει να το κάνεις». Και στο «Realty Bites» είπε στη Marge ότι «η προσπάθεια είναι το πρώτο βήμα προς την αποτυχία».

Τέλος, ο Homer δεν διαθέτει ένα από τις πιο κρίσιμα στοιχεία της πρακτικής λογικής: την ικανότητα να οργανώνει τη ζωή του γύρω από σημαντικούς και αξιόλογους στόχους, και το να τους κυνηγά με υπευθυνότητα και ηθική. Έχει πολλά όνειρα στη ζωή του, όπως το να γίνει οδηγός σε μονοτρόχιο σιδηρόδρομο («Marge vs. the Monorail») και το να αγοράσει την ομάδα Dallas Cowboy («You Only Move Twice»), αλλά τα όνειρα δεν είναι στόχοι και ο Homer δεν έχει κανέναν από τους τελευταίους.

Δεδομένης της πληθώρας αποδείξεων και παραδειγμάτων, μπορούμε να σχηματίσουμε το εξής συμπέρασμα: ο Homer δεν είναι ένα ενάρετο άτομο. Ένας αριθμός παραγόντων μάς επιτρέπει να φτάσουμε σε αυτό το συμπέρασμα, αλλά ίσως ο βασικότερος είναι ότι ο ίδιος δεν έχει τη σταθερότητα χαρακτήρα που διέπει το ενάρετο άτομο. Δεν θα μπορούσε κάποιος να υπολογίζει σε εκείνον να κάνει το σωστό, ούτε σχετικά με πράξεις προς τα μέλη της οικογένειάς του. Επιπλέον, η κρίση ότι ο Homer δεν είναι ενάρετος είναι –αντιθέτως με εκείνη ότι δεν είναι μοχθηρός- ανεπιφύλακτη. Γιατί ακόμη κι αν ο Homer δρα σωστά κάποιες φορές, οι λόγοι που το κάνει είναι συνήθως στρεβλοί, ή στην καλύτερη περίπτωση διφορούμενοι (οι πράξεις ανδρείας του αποτελούν ένα βασικό παράδειγμα γι’ αυτό). Και όσον αφορά την οικογένειά του, ακόμη κι όταν ο Homer κάνει αυτό που θεωρούμε ότι θα έκανε ένας καλός πατέρας ή σύζυγος, υπάρχουν πάρα πολλά παραδείγματα που τελικά δείχνουν το αντίθετο. Ο Homer δεν διαθέτει το είδος του σταθερού χαρακτήρα που απαιτείται για να είναι ενάρετος.

Πρέπει επίσης να θυμόμαστε ότι σε πολλές από τις περιπτώσεις κατά τις οποίες ο Homer κάνει όντως το σωστό, ειδικά όταν πρόκειται για την οικογένειά του, πρέπει να παλέψει ενάντια στις επιθυμίες του για να μην πράξει διαφορετικά.

Το να χαίρεσαι τη ζωή δεν είναι το ίδιο με το να ζεις μία ευτυχισμένη ζωή. Ένας άνθρωπος μπορεί πράγματι να απολαμβάνει τη ζωή στο έπακρο, αλλά να μη ζει μία ευτυχισμένη ζωή. Σκεφτείτε κάποιον που είναι απόλυτα ικανοποιημένος με το να περνάει τη ζωή του μετρώντας τα φύλλα στο γρασίδι ή με το να συλλέγει καπάκια από μπουκάλι, και ο οποίος όμως είναι ικανός να κυνηγήσει πιο αξιόλογους στόχους.

 

Ανεξαρτήτως του πόσο αυτός ο άνθρωπος απολαμβάνει τη ζωή, σίγουρα δεν θα λέγαμε ότι η ζωή του είναι μία ζωή που έχει αξιοποιηθεί καλά.

 

 

Μέρος Α’:https://www.lecturesbureau.gr/1/homer-simpson-knew-the-shrimp-smelled-strange-but-he-ate-it-the-portrait-of-a-non-virtuous-part-a-2882a/

 

 

Οι SIMPSONS και Η ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
RAJA HALWANI
Εκδόσεις ΤΟ ΒΗΜΑ

 

 

Εικόνα: https://gr.pinterest.com/pin/358036239138135005/

 



Facebook

Instagram

Follow Me on Instagram