27 Μάι Μπορούμε να ζήσουμε περισσότερο και ταυτόχρονα να μείνουμε νεότεροι; | Μέρος Β”
Ο Coughlin απορρίπτει επίσης τον –κατά την γνώμη του- μύθο ότι οι νέες τεχνολογίες
προορίζονται μόνο για τις νεότερες γενιές. «Δεν υπάρχει κανένας λόγος να υπάρχει
τέτοια προκατάληψη από την Silicon Valley και την τεχνολογική βιομηχανία γενικότερα
υπέρ της νεότητας και εις βάρος των μεγαλύτερων ανθρώπων» προσθέτει.
Επίσης σιχαίνεται την κακή κατανομή των πόρων βασιζόμενη μόνο σε μύθους.
«Υπάρχει ο μύθος ότι στέλνουμε τους ηλικιωμένους σε ιδρύματα. Η αλήθεια είναι
όμως ότι κάτω από 10% των ηλικιωμένων καταλήγουν σε οίκους ευγηρίας ή έχουν
βοήθεια στο σπίτι. Η βιομηχανία στέγασης κατασκευάζει οικοδομήματα που
προορίζονται για ηλικιωμένους αλλά το 87% των συνταξιούχων επιθυμεί να
παραμείνει στο ίδιο σπίτι που έχουν ζήσει όλη τους την ζωή, εκεί όπου έχουν
δημιουργήσει την οικογένεια τους. Το πρόβλημα είναι ότι δεν μπορούν λόγω του ότι
τα σπίτια είναι κατασκευασμένα 2-ώροφα με το υπνοδωμάτιο και το μπάνιο στον
πάνω όροφο. Αν λυθεί το πρόβλημα με τις σκάλες δεν θα χρειάζεται να μεταφέρονται
σε οίκους ευγηρίας».
Φαίνεται έτσι η αποτυχία του συστήματος οικοδόμησης και των μηχανικών να
αντιμετωπίσουν τα πραγματικά προβλήματα των ηλικιωμένων, αυτά που
αντιλαμβάνεται κανείς φορώντας το κοστούμι AGNES. Αυτό είναι που κάνει τον
Coughlin να δυσαρεστείται με την επιστήμη που ψάχνει τρόπους να επιμηκύνει το
προσδόκιμο ζωής. «Έχουμε ήδη αυξήσει το προσδόκιμο ζωής! Αυτό που
χρειαζόμαστε δεν είναι ένας τρόπος να καθυστερήσουμε τον θάνατο, αλλά ένας
τρόπος να βελτιώσουμε τον τρόπο που γερνάμε».
Η γήρανση δεν έχει σημείο αναφοράς. Στ’ αλήθεια, είναι η εξοργιστική απουσία
σημείου αναφοράς. Έχοντας περάσει την αναπαραγωγική ηλικία, καταλήγουμε να
αναπαράγουμε τα κύτταρα μας εσωτερικά. Η διαδικασία της ανανέωσης των
κυττάρων που μας επιτρέπει να εξελισσόμαστε σαν πλοία που συνεχίζουν να
χτίζονται ενώ βρίσκονται ήδη στον ωκεανό σταματά να συμβαίνει καθώς δεν υπάρχει
το απαραίτητο εξελικτικό «κίνητρο». Είναι σαν τους αποτυχημένους
προγραμματιστές που ασχολούνται μόνο με απλούς κώδικες: κάνουν συνεχώς λάθη,
όντας αφηρημένοι ξεχνούν τον κώδικα για το χρώμα των μαλλιών ή την ελαστικότητα
του δέρματος και κανένας δεν τους τιμωρεί για τα λάθη αυτά καθώς έχει ήδη περάσει
η αναπαραγωγική ηλικία.
Αυτή τουλάχιστον είναι η επίσημη εξήγηση του γιατί γερνάμε, σύμφωνα με τον
βραβευμένο με Nobel Βρετανό Peter Medawar το 1950. Μόλις περάσουμε την
αναπαραγωγική ηλικία, τα κύτταρα αρχίζουν και αναπαράγονται με πρόχειρο τρόπο
προκαλώντας έτσι την συσσώρευση γονιδιακών και κυτταρικών μεταλλάξεων καθώς
η «φυσική επιλογή» δεν ενδιαφέρεται πλέον ώστε να λειτουργήσει. Έτσι λοιπόν
επέρχεται η παρακμή. Ο δεύτερος νόμος της Θερμοδυναμικής μας πιάνει τελικά
όλους. Η φθορά δεν σταματάει ποτέ, εμείς όμως κάποια στιγμή σταματάμε.
Ωστόσο, υπάρχουν κάποια δέντρα στην φύση που ζουν για αιώνες και μεγαλώνουν
χωρίς να γερνούν στ’ αλήθεια. Κάποια άλλα είδη επίσης –ειδικά κάποια που είναι
απομονωμένα στην φύση, όπως οι καρχαρίες της Γροιλανδίας- μπορεί να ζήσουν για
αιώνες επίσης. Ακόμη κι αν το γήρας είναι κάποια στιγμή αναπόφευκτο, οι συνέπειες
σε αυτά τα είδη δεν μοιάζουν καθόλου με αυτό που συμβαίνει στον άνθρωπο.
Ίσως το πραγματικό ζήτημα να μην είναι το πόσο γερνάμε αλλά το πόσο ζούμε σε
σχέση με άλλα πλάσματα στο μέγεθος μας. Ο άνθρωπος έχει ξεπεράσει πολύ το
προσδόκιμο που αρμόζει για το μέγεθος του συγκριτικά με παρομοίου μεγέθους
είδη.
Αυτά τα 30 επιπλέον χρόνια που έχουμε κερδίσει λόγω της προόδου της επιστήμης
και της ανάπτυξης της δημόσιας υγείας έχουν προκύψει επειδή απλά πρέπει να
συνεχίσουμε να υπάρχουμε. Η σημαντική ερώτηση λοιπόν δεν είναι γιατί γερνάμε
αλλά γιατί η φύση μας κρατάει νέους για τόσο πολύ.
Μία λογική εξελικτική σκέψη είναι ότι υπάρχει κάτι απαραίτητο στην ομάδα των
ανθρώπων ώστε να παραμένουν ενεργοί ακόμη κι όταν έχουν μεγαλώσει τα μικρά
τους και δεν μπορούν πλέον να δημιουργήσουν άλλα.
Οι εξελικτικοί βιολόγοι βέβαια αμφιβάλλουν ότι έχει να κάνει με την αρμοστικότητα
της ομάδας και όχι του καθενός ξεχωριστά. Όμως η «συγγενική επιλογή», η οποία
δίνει έμφαση στο ότι η διατήρηση των γονιδίων εξαρτάται συλλογικά από την
διατήρηση των γονιδίων της οικογένειας μας- αναφέρει ότι μπορεί να υπάρχει
εξελικτικό όφελος στο να εμπλέκονται οι γιαγιάδες στην ανατροφή των εγγονιών
τους. Πιθανόν οι άνθρωποι να μην είναι φτιαγμένοι για να πεθαίνουν.
Ενώ 50 χρόνια πριν, θεωρούνταν δεδομένο ότι το γήρας ήταν συνέπεια της
εντροπίας, της ολικής και αναπόφευκτης παρακμής των πάντων, πλέον πολλοί
επιστήμονες τείνουν να πιστεύουν ότι το πρόβλημα κρύβεται στην «επιγενετική»,
δηλαδή στο πώς τα κύτταρα επεξεργάζονται τον γενετικό κώδικα.
Για να χρησιμοποιήσουμε και τα λόγια ενός γενετιστή από το Harvard του David
Sinclair, η πληροφορία σε κάθε κύτταρο είναι ψηφιακή και τέλεια αποθηκευμένη.
Είναι η αναλογική έκφραση και αποκωδικοποίηση της πληροφορίας αυτή που είναι
μπλοκαρισμένη κάτω από την κυτταρική αλλοίωση, κάτι σαν τις γρατζουνιές πάνω
στο πλαστικό ενός CD. Αν καθαριστούν , η πληροφορία είναι εκεί να επανεμφανιστεί
και να ξαναβγεί ο νέος εαυτός μας, όπως σε ένα Remastered CD ξανακούγεται ο
καλλιτέχνης όπως παλιά.
Δεν χρειάζεται, σύμφωνα με τα λεγόμενα του μοριακού βιολόγου από το Harvard
George Church, να διαχειριζόμαστε την εκάστοτε βλάβη: «Αν σκεφτούμε με όρους
επιγενετικής, μπορούμε να φτιάξουμε τα κύτταρα ώστε να αυτό-διορθώνονται». Μία
θρυλική μορφή στον τομέα της έρευνας των γονιδιωματικών αλληλουχιών -η
επιστημονική του υπεροχή είναι αυταπόδεικτη από το έργο του αλλά και από το
παρουσιαστικό του με το μεγάλο του γένι και τον στόμφο με τον οποίο μιλάει- ο
Church έστρεψε τα φώτα ξανά πάνω του όταν προσπάθησε να επαναφέρει στην ζωή
εξαφανισμένα είδη όπως το Μαλλιαρό Μαμούθ. Ίσως η γήρανση δεν είναι μια
κατάσταση που πρέπει να διαχειριστούμε αλλά ένα λάθος που πρέπει να
διορθώσουμε.
Προς το παρόν η κατάσταση είναι η εξής: ζούμε καλά, μετά δεν ζούμε καλά και μετά
πεθαίνουμε. Το περισσότερο που μπορεί να μας προσφέρει η επιστήμη είναι να
απαλειφθεί το στάδιο που δεν ζούμε καλά.
Στο παρελθόν, καθώς η επιστήμη και η ιατρική εξαφάνισαν παρωχημένες θεωρήσεις,
ανησυχούσαμε μήπως χαθούν τα ανάλογα προνόμια. Και έτσι, ο πόνος στην γέννα,
που πολλοί θεωρούσαν ότι αντικατοπτρίζει την χριστιανική ηθική, μπορούσε πλέον
να μειωθεί κατά πολύ χωρίς να μειωθεί αντίστοιχα και η μητρική αγάπη. Βρέθηκε το
φάρμακο κατά της φυματίωσης χωρίς να μειωθεί το αντίκτυπο των ρομαντικών
ποιητών που νοσούσαν από αυτήν. Ίσως λοιπόν και η εξαφάνιση του γήρατος να
ακολουθήσει, όπου όλοι οι εκατοντάχρονοι θα μπορούν να χορεύουν, να κάνουν
έρωτα και να αθλούνται με το νου τους ακόμη οξυδερκή ενώ θα πλησιάζουν στο
αναπόφευκτο τέλος. Στο περιβάλλον του AgeLab, η λέξη «θάνατος» είναι γραμμένη
με μικρά γράμματα χαμένη στις μπλεγμένες σκέψεις νεότερων ανθρώπων ενώ αυτή
που κυριαρχεί γραμμένη με μεγάλα έντονα γράμματα είναι η λέξη «ελπίδα».
ΠΗΓΗ: www.newyorker.com
www.newyorker.com/magazine/2019/05/20/can-we-live-longer-but-stay-younger?fbclid=IwAR2xW11oEiZdnUN_kh_A-_paDI4jRtFePtFSOlANhwJ6J
Εικόνα: https://gr.pinterest.com/pin/513903007469791857/
Εικόνα Β: https://ablersite.org/2011/10/01/agnes-the-age-suit/
