27 Αυγ ΤΙΜΩΝ Ο ΜΙΣΑΝΘΡΩΠΟΣ (ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ) | Μέρος Γ’
ΠΛΟΥΤΟΣ
Νομίζεις ότι αυτοί με βλέπουν έτσι όπως είμαι, κουτσό ή τυφλό ή με όσα άλλα χαρακτηριστικά έχω;
ΕΡΜΗΣ
Αλλά πώς, Πλούτε, αν δεν είναι και αυτοί τυφλοί;
ΠΛΟΥΤΟΣ
Δεν είναι τυφλοί, αγαπητέ μου, αλλά ή άγνοια και η απάτη, που τώρα επικρατούν παντού, σκοτεινιάζουν το μυαλό τους· αλλά και εγώ ο ίδιος, για να μην είμαι εντελώς άσχημος, τους συναντώ βάζοντας μια πολύ αξιαγάπητη μάσκα, χρυσοποίκιλτη και γεμάτη πολύτιμα πετράδια, και φορώντας πολύχρωμα ρούχα· κι αυτοί, νομίζοντας ότι βλέπουν αυτούσια την ομορφιά, με ερωτεύονται και, αν δεν με αποκτήσουν, καταστρέφονται. Αν όμως κάποιος με έδειχνε σ’ αυτούς ολόγυμνο, είναι φανερό ότι θα αναγνώριζαν, κατηγορώντας τον εαυτό τους, ότι έχουν πρόβλημα όρασης σε τέτοια πράγματα, και ότι είναι ερωτευμένοι με πράγματα ανάξια για έρωτα και άσχημα.
ΕΡΜΗΣ
Γιατί λοιπόν συμβαίνει να εξαπατώνται ακόμη κι όταν είναι ήδη πλούσιοι και φορούν οι ίδιοι τη μάσκα, και, αν κάποιος προσπαθούσε να τους τη βγάλει, ευκολότερα θα έδιναν το κεφάλι τους παρά τη μάσκα;
Δεν είναι λογικό να μην ξέρουν ακόμη και τότε ότι η ομορφιά είναι επίπλαστη, από τη στιγμή που βλέπουν τα πάντα από μέσα.
ΠΛΟΥΤΟΣ
Δεν είναι λίγα, Ερμή, αυτά που με υποστηρίζουν και σ’ αυτό.
ΕΡΜΗΣ
Ποια δηλαδή;
ΠΛΟΥΤΟΣ
Όταν κάποιος, συναντώντας με για πρώτη φορά, ανοίξει διάπλατα την πόρτα και με δεχτεί, μπαίνουν κρυφά μαζί μου η έπαρση και η ανοησία και η υπεροψία και η μαλθακότητα και η αναίδεια και η απάτη και μυριάδες άλλα.
Καθώς λοιπόν η ψυχή του καταλαμβάνεται από όλα αυτά, θαυμάζει αυτά που δεν είναι αξιοθαύμαστα, και επιθυμεί αυτά που θα έπρεπε να αποφεύγει, και μένει έκθαμβος μπροστά σ’ εμένα, τον πατέρα όλων εκείνων των κακών που μπήκαν μέσα και με περιφρουρούν, και θα προτιμούσε να υποφέρει οτιδήποτε παρά να αντέξει να με αποχωριστεί.
ΕΡΜΗΣ
Πόσο λείος είσαι και γλιστερός, Πλούτε, πόσο δύσκολα κρατιέσαι και πόσο εύκολα ξεφεύγεις, χωρίς να διαθέτεις ένα σίγουρο πιάσιμο, αλλά κι εγώ δεν ξέρω πώς δραπετεύεις μέσα από τα δάχτυλα, όπως τα χέλια ή τα φίδια.
Αντίθετα η Φτώχεια είναι κολλώδης και ευκολόπιαστη και έχει φυτρωμένα από όλο το σώμα της μυριάδες αγκίδες, ώστε, μόλις κάποιος την πλησιάσει, αμέσως πιάνεται και δεν μπορεί εύκολα να ελευθερωθεί.
Λοιπόν, ας προσγειωθούμε πια στην Αττική.
Ακολούθα με, κρατώντας με από τον μανδύα, μέχρι να φτάσω σ’ εκείνη την απόμακρη περιοχή.
Αυτός εκεί ο Τίμωνας σκάβει εδώ κοντά ένα μικρό ορεινό κτήμα, γεμάτο πέτρες.
Πω πω, είναι κοντά του και η Φτώχεια και ο πασίγνωστος Κόπος, καθώς και η Καρτερικότητα και η Σοφία και η Ανδροπρέπεια και ο αντίστοιχος συρφετός όλων αυτών που είναι κάτω από τις διαταγές της Πείνας, πολύ καλύτεροι από τους δικούς σου σωματοφύλακες.
ΦΤΩΧΕΙΑ
Πού τον πηγαίνεις αυτόν, Αργοφονιά, κρατώντας τον από το χέρι;
ΕΡΜΗΣ
Έχουμε σταλεί από τον Δία σ’ αυτόν εδώ τον Τίμωνα.
ΦΤΩΧΕΙΑ
Τώρα έρχεται ο Πλούτος στον Τίμωνα, αφού εγώ τον πήρα σε κακή κατάσταση από τη Μαλθακότητα και παραδίδοντάς τον σ’ αυτούς εδώ, στη Σοφία και τον Κόπο, τον ανέδειξα εκλεκτό και πανάξιο άνδρα;
Σας φαίνεται άραγε ότι εγώ η φτώχεια μπορώ να περιφρονηθώ και να αδικηθώ τόσο εύκολα, ώστε να μου πάρετε το μόνο μου απόκτημα, επεξεργασμένο με ακρίβεια για την αρετή, για να τον πάρει πάλι ο Πλούτος και, παραδίδοντάς τον στην Αναίδεια και την Έπαρση, να τον καταντήσει, όπως παλιά, μαλθακό και αναξιοπρεπή και ανόητο, και, όταν θα έχει γίνει πια κουρέλι, να μου τον επιστρέψει πάλι;
ΕΡΜΗΣ
Έτσι αποφάσισε, Φτώχεια, ο Δίας.
ΦΤΩΧΕΙΑ
Φεύγω. Κι εσείς, Κόπε, Σοφία και οι υπόλοιποι, ακολουθήστε με. Όσο γι’ αυτόν, σύντομα θα καταλάβει τι λογής σύντροφο θα εγκαταλείψει, καλή συνεργάτιδα και δασκάλα των καλύτερων, μαζί με την οποία, αν έμενε, θα ήταν υγιής στο σώμα, δυνατός στη σκέψη, ζώντας ανδροπρεπή ζωή και βασιζόμενος μόνο στον εαυτό του, θεωρώντας ξένα, όπως και είναι, αυτά τα πολλά περιττά πράγματα.
ΕΡΜΗΣ
Φεύγουν. Κι εμείς ας τον πλησιάσουμε.
ΤΙΜΩΝΑΣ
Ποιοι είστε, καταραμένοι; Τι θέλετε και ήρθατε εδώ πέρα α ενοχλήσετε έναν άνθρωπο δουλευτή και μεροκαματιάρη;
ΕΡΜΗΣ
Μας έστειλε ο Δίας, ως απάντηση στις προσευχές σου. Με το καλό λοιπόν, δέξου τον πλούτο αφήνοντας στην άκρη τις κοπιαστικές δουλειές.
ΤΙΜΩΝΑΣ
Και εσείς θα κλάψετε τώρα, κι ας είστε και θεοί, όπως λέτε· γιατί μισώ όλους μαζί τους ανθρώπους και τους θεούς. Κι αυτόν εδώ τον τυφλό, όποιος κι αν είναι, μου φαίνεται πως θα τον τσακίσω με το δικέλλι.
ΕΡΜΗΣ
Μην κάνεις καμιά ανοησία, Τίμωνα, αλλά άφησε στην άκρη αυτήν τη μεγάλη αγριότητα και τραχύτητα, άπλωσε τα χέρια σου και πάρε την καλή σου τύχη και γίνε πάλι πλούσιος, ο πρώτος από τους Αθηναίους, και περιφρόνησε εκείνους τους αχάριστους, έχοντας μόνο εσύ την καλοτυχία.
ΤΙΜΩΝΑΣ
Δεν σας χρειάζομαι καθόλου. Μη με ενοχλείτε.
Μου είναι αρκετός πλούτος το δικέλλι, και κατά τα άλλα είμαι τρισευτυχισμένος, αν δεν με πλησιάζει κανείς.
ΕΡΜΗΣ
Ήταν βέβαια εύλογο να είσαι μισάνθρωπος, μια και έπαθες τόσο φοβερά πράγματα από τους ανθρώπους, όχι όμως και μισόθεος, αφού οι θεοί σε φροντίζουν τόσο.
ΤΙΜΩΝΑΣ
Σ’ εσένα, Ερμή, και στον Δία χρωστώ μεγάλη ευγνωμοσύνη για τη φροντίδα, αλλά αυτόν εδώ τον Πλούτο δεν θα ήθελα να τον δεχτώ.
ΕΡΜΗΣ
Μα γιατί;
Μέρος Α’: http://www.lecturesbureau.gr/1/timon-parta-a-1452/
Μέρος Β’: http://www.lecturesbureau.gr/1/timon-parta-b-1453/
Μέρος Δ’: http://www.lecturesbureau.gr/1/timon-parta-d-1455/
Μέρος Ε’: http://www.lecturesbureau.gr/1/timon-parta-e-1456/
ΣΑΤΙΡΑ ΑΠΛΗΣΤΙΑΣ
ΚΑΙ ΜΑΤΑΙΟΔΟΞΙΑΣ
ΛΟΥΚΙΑΝΟΣ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΖΗΤΡΟΣ