09 Σεπ ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΕΙΑ Ή ΨΥΧΩΣΙΚΗ ΣΥΝΔΡΟΜΗ | Μέρος Α’
Ερευνες έχουν δείξει ότι τα ποσοστά εμφάνισης σχιζοφρένειας σε άτομα που ανήκουν στα χαμηλότερα κοινωνικο-οικονομικά στρώματα είναι υψηλότερα. Οι αιτιολογίες που έχουν προταθεί για αυτά τα στατιστικά ευρήματα επικεντρώνονται στα υψηλότερα ποσοστά στρες που βιώνονται από τα άτομα που ανήκουν στις συγκεκριμένες τάξεις. Τέτοιου είδους στρεσογόνοι παράγοντες μπορεί να επηρεάζουν αρνητικά άτομα που έχουν ήδη προδιάθεση καθώς μάλιστα έχει φανεί ότι πριν από την εκδήλωση της σχιζοφρένειας προηγείται συνήθως ένα οξύ στρεσογόνο επεισόδιο. Πρέπει να σημειωθεί ότι ενδέχεται εν προκειμένω να έχει υποεκτιμηθεί η συμβολή, των καθημερινών στρεσογόνων παραγόντων που αν και δεν εμφανίζονται με ιδιαίτερη οξύτητα, παρουσιάζονται σταθεροί και ίσως συμβάλλουν στην εκδήλωση ψυχωσικών επεισοδίων.
Η φύση της σχιζοφρένειας
Οι ειδικοί ερευνητές δεν έχουν καταλήξει σε ενιαία και κοινά συμπεράσματα για τη φύση της σχιζοφρένειας. Η πάθηση φαίνεται να περιλαμβάνει μια σειρά διαταραχών που επηρεάζουν την αντίληψη, τη συμπεριφορά, τη διάθεση και τη σκέψη του πάσχοντος με ιδιαίτερη έμφαση στον τρόπο λειτουργίας της σκέψης. Η τελευταία εκδηλώνεται μέσω στρεβλής πρόσληψης της πραγματικότητας και χαρακτηρίζεται από παραλητικές ιδέες, παραισθήσεις και ψευδαισθήσεις καθώς και από άρση αναστολών.
Χαρακτηριστικό των ανθρώπων που πάσχουν από σχιζοφρένεια είναι η έλλειψη ειρμού, η διάλυση και ο κατακερματισμός δηλαδή της συνειρμικής ικανότητας, γεγονός που έχει ως αποτέλεσμα ο λόγος τους να είναι ασυνάρτητος και αποδιοργανωμένος αντανακλώντας και τον τρόπο σκέψης τους (ιδεοφυγή).
Δεν είναι σπάνιο να δημιουργούν λέξεις που δεν υπάρχουν ή να συνδέουν με απροσδόκητο και παράδοξο τρόπο λέξεις μεταξύ τους. Δεν είναι σε θέση να συντηρήσουν και να παρακολουθήσουν την πορεία μιας συζήτησης και θεωρούν συχνά ότι οι σκέψεις τους δεν τους ανήκουν αλλά έχουν υποβληθεί από άλλους ή ότι οι άλλοι μπορούν να τις «διαβάσουν» ή ότι μπορούν οι ίδιοι να υποβάλλουν τις σκέψεις τους στους άλλους. Το παραλήρημα και η αλλόκοτη αντίληψη για τον εαυτό και τους άλλους είναι εμορφές. πίσης χαρακτηριστικά της φύσης της σχιζοφρένειας και μπορούν να λάβουν πολυποίκιλες.
Τρεις είναι οι κύριοι τύποι παραληρητικών ιδεών που τους διακρίνουν:
α) παραληρητικές ιδέες ελέγχου β) παραληρητικές ιδέες μεγαλείου γ) παραληρητικές ιδέες αναφοράς. Αντιστοίχως, λοιπόν:
η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει σκέψεις που σχετίζονται με την υποτιθέμενη δυνατότητα ελέγχου των άλλων ή το αντίθετο: τη δυνατότητα δηλαδή οι άλλοι να ελέγχουν το άτομο που πάσχει
η δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνει ψευδαισθήσεις μεγαλείου, καθώς το άτομο διατηρεί την εξωπραγματική πεποίθηση ότι είναι ξεχωριστό, εξαιρετικά δημοφιλές, ιδιαίτερα προικισμένο με ειδικές ικανότητες, διάσημο ή χαρισματικό
η τρίτη κατηγορία έχει να κάνει με τον τρόπο που το άτομο αντιλαμβάνεται τη σχέση του με τους άλλους. Ο σχιζοφρενής συχνά θεωρεί ότι τα παραμικρά δείγματα της γενικότερης συμπεριφοράς των άλλων έχουν να κάνουν με τον ίδιο. Μπορεί ως εκ τούτου να πιστέψει ότι φευγαλέα και αθώα σχόλια, γέλια ή βλέμματα απευθύνονται σε αυτόν ή σχετίζονται με τον ίδιο.
Οι σχιζοφρενείς παρουσιάζουν συχνά οπτικές, ακουστικές, απτικές, οσφρητικές και άλλες ψευδαισθήσεις και παραισθήσεις που συχνά φανερώνουν διωκτικό παραλήρημα δηλαδή φόβο καταδίωξης ή έχουν γενικότερα διωκτικό χαρακτήρα (απατηλή πεποίθηση ότι κάποιος ή κάτι τους κυνηγάει θέλοντας να τους βλάψει) — συνηθέστερες, πάντως, είναι οι ακουστικές ψευδαισθήσεις. Η συναισθηματική ανταπόκριση των σχιζοφρενών στα εξωτερικά ερεθίσματα είναι περιορισμένη και δίνουν την αίσθηση ότι το συναίσθημά τους είναι αμβλύ και επίπεδο, το συναίσθημα λοιπόν που εκφράζεται είναι περιορισμένο ή αναντίστοιχο με τη φύση, και τη βαρύτητα ενός εξωτερικού ερεθίσματος. Γενικότερα η διάθεσή τους ποικίλλει με τρόπο που είναι συχνά «ανάρμοστος» καθώς μπορούν να εκφράσουν οργή ή κατάθλιψη εξαιτίας του εσωτερικού τους μονολόγου και των ψευδαισθήσεων — παρουσιάζουν δηλαδή αμφιθυμία (συνύπαρξη αντιφατικών συναισθημάτων) και απροσφορότητα ή ελλείμματα στις συναισθηματικές τους αποκρίσεις με σύγχυση, απώλεια συνείδησης και ελέγχου. Η διαταραχή αυτή της συμπεριφοράς τους εκδηλώνεται είτε μέσω απάθειας και απόσυρσης είτε μέσω αλλόκοτης δραστηριότητας που περιλαμβάνει τόσο την εκκεντρική συμπεριφορά όσο και την κακή υγιεινή, την αδιαφορία για τη φροντίδα του εαυτού, κτλ.
Ανάλογα με τα συμπτώματα που επικρατούν κατά περίπτωση, η σχιζοφρένεια διακρίνεται σε διάφορους τύπους εκ των οποίων οι βασικότεροι είναι οι ακόλουθοι τέσσερις:
Αποδιοργανωμένος τύπος:
Ο σχιζοφρενής που ανήκει σε αυτή την κατηγορία χαρακτηρίζεται από αποδιοργανωμένο λόγο, κατακερματισμένη σκέψη και ασυνάρτητη συμπεριφορά, ενώ συναισθηματικά εμφανίζεται επίπεδος και απρόσφορος.
Παρανοειδής τύπος:
Πρόκειται για την κοινότερη κατηγορία σχιζοφρενούς με κύρια χαρακτηριστικά τις παρανοειδείς παραληρηματικές ιδέες που συνοδεύονται από ακουστικές ψευδαισθήσεις και παραισθήσεις και τον φόβο καταδίωξης. Η αποδιοργανωμένη ομιλία και η συναισθηματική διαταραχή σε αυτή την κατηγορία δεν είναι τα στοιχεία που επικρατούν ούτε κυριαρχεί η παρουσία κατατονικών συμπτωμάτων, αντίθετα το επίπεδο συναίσθημα και η επιθετικότητα είναι συνηθέστερα.
Κατατονικός τύπος:
Στην κατηγορία αυτή ο πάσχων παρουσιάζει έντονη ψυχοκινητική διαταραχή που μπορεί να περιλαμβάνει την υπερβάλλουσα κινητικότητα ή τον λήθαργο (εμβροντησία) ή και την πλήρη ακινησία για ώρες στη στάση που το έχουν τοποθετήσει (κηρώδης ευκαμψία). Συχνά, οι πάσχοντες αυτού του τύπου επιδεικνύουν πολύ μεγάλο αρνητισμό και βιώνουν καταστάσεις που χαρακτηρίζονται από έντονες, ονειρικού τύπου, ψευδαισθήσεις.
Υπολειμματικός τύπος:
Οι σχιζοφρενείς που υπάγονται σε αυτή την κατηγορία παρουσιάζουν είτε την ύπαρξη αρνητικών συμπτωμάτων είτε δύο ή περισσότερα από τις δύο ομαδοποιήσεις των βασικών συμπτωμάτων που περιλαμβάνονται στον κατάλογο που προαναφέρθηκε — έστω και αν αυτά βρίσκονται σε ύφεση. Γενικότερα στον τύπο αυτό απουσιάζουν η παραληρηματικές ιδέες, ο κατακερματισμένος λόγος ή η αποδιοργανωμένη και κατατονική συμπεριφορά.
Ακολουθεί β’ μέρος
Πηγή: https://psychikifrontida.gr/
Εικόνα: https://gr.pinterest.com/pin/4855512067995759/
