20 Απρ Γιατί είμαστε χαιρέκακοι; (TIFFANY WATT SMITH)
Όταν ο αδελφός μου πήγε τα παιδιά του σε υπέροχες διακοπές στην Αμερική, ένιωσα άσχημα διότι εγώ δεν πηγαίνω ποτέ τα παιδιά μου πουθενά επειδή είναι μεγάλη ταλαιπωρία και πολλά τα έξοδα. Και τότε είδα την ανάρτησή του στο Facebook: έβρεχε συνέχεια.
Σήμερα η χαιρεκακία είναι παντού γύρω μας.
Είναι στον τρόπο με τον οποίο κάνουμε πολιτική, στον τρόπο με τον οποίο αντιμετωπίζουμε τους διάσημους, στα βίντεο ατυχών στιγμών που βλέπουμε στο διαδίκτυο. Όλες αυτές όμως οι μεθυστικές απολαύσεις συνοδεύονται και από ένα αίσθημα δυσφορίας. Οι ηθικολόγοι απεχθάνονταν ανέκαθεν τη χαιρεκακία. Ο φιλόσοφος Άρτουρ Σοπενχάουερ την αποκαλούσε «αλάνθαστο σημάδι μιας ριζικά κακής καρδιάς και βαθιάς ηθικής αναξιότητας», το χείριστο χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης. (Είπε επίσης ότι όποιος χαίρεται με τον πόνο των άλλων θα έπρεπε να αποβληθεί από την ανθρώπινη κοινωνία.) Κατέληξα να πιστεύω ότι ο Σοπενχάουερ έκανε λάθος. Ίσως ανησυχούμε ότι η χαρά μας για τη δυστυχία των άλλων θα διαφθείρει την ψυχή μας, όμως αυτό το συναίσθημα κάθε άλλο παρά «κακό» είναι. Αποκαλύπτει πράγματα που εδώ και χιλιετίες είναι σημαντικά για τις κοινωνίες των ανθρώπων: το ένστικτό μας για δικαιοσύνη και το μίσος μας για την υποκρισία την ανάγκη μας να βλέπουμε τον αντίπαλό μας να υποφέρει, με την ελπίδα ότι εμείς θα κερδίσουμε, την τάση μας να ανταγωνιζόμαστε τους άλλους και να εκλογικεύουμε τις επιλογές μας όταν διαψεύδονται οι προσδοκίες μας τα είδη των διαπροσωπικών μας σχέσεων· ό,τι μας κάνει να γελάμε.
Αν παρατηρήσουμε πιο προσεκτικά αυτό το ενδόμυχο και από πολλούς κατακριτέο συναίσθημα, αν απελευθερωθούμε από την ντροπή και τη μυστικότητά του, θα ανακαλύψουμε πολλά για το ποιοί πραγματικά είμαστε.
Schadenfreude
ΟΙ NΟΜΟΙ THΣ ANΘΡΩΠΙΝΗΣ XAIPEKAKIAΣ
TIFFANY WATT SMITH
Εκδόσεις ΠΑΤΑΚΗ
Εικόνα: https://gr.pinterest.com/pin/304415256070264960/
