04 Νοέ Αγάπη (ERICH FROMM)
Η αγάπη είναι ενεργητική μέριμνα για τη ζωή και την ανάπτυξη αυτού που αγαπάμε. Και όπου λείπει αυτή η ενεργητική μέριμνα , εκεί λείπει και η αγάπη. Αυτό το χαρακτηριστικό στοιχείο της αγάπης περιγράφεται εύστοχα στο βιβλίο του Ιωνά. Ο Θεός έχει παραγγείλει στον Ιωνά να πάει στη Νινευί για να προειδοποιήσει τους κατοίκους της ότι θα τιμωρηθούν σκληρά αν δεν διορθώσουν την αμαρτωλή συμπεριφορά τους. Ο Ιωνάς όμως δεν εκτελεί την αποστολή του από φόβο μήπως οι κάτοικοι της Νινευί όντως μετανοήσουν τελικά και ο Θεός τους συγχωρήσει. Είναι ένας άνθρωπος με έντονα αναπτυγμένο το αίσθημα της τάξης και του νόμου, αλλά χωρίς αγάπη.
Τελικά, στην προσπάθειά του να ξεφύγει, βρίσκεται μέσα στην κοιλιά μιας φάλαινας, κάτι που συμβολίζει την κατάσταση της απομόνωσης και του εγκλεισμού στον οποίο τον έχει καταδικάσει η έλλειψη αγάπης και αλληλεγγύης εκ μέρους του.
Ο Θεός τον σώζει και ο Ιωνάς πηγαίνει στη Νινευί. Κάνει στους κατοίκους της το κήρυγμα που του έχει υποδείξει ο Θεός, και να που συμβαίνει αυτό το οποίο είχε φοβηθεί. Οι κάτοικοι της Νινευί μετανοούν για τις αμαρτίες τους και αλλάζουν τον τρόπο ζωής τους, έτσι ο Θεός τους συγχωρεί και αποφασίζει να μην καταστρέψει την πόλη. Ο Ιωνάς είναι εξοργισμένος και απογοητευμένος. Ήθελε «δικαιοσύνη», όχι έλεος.
Τελικά, βρίσκει λίγη παρηγοριά κάτω από τη σκιά ενός δέντρου που ο Θεός έκανε να φυτρώσει για χάρη του, για να τον προστατεύσει από τον ήλιο. Όταν όμως στη συνέχεια ο Θεός κάνει το δέντρο να μαραθεί, ο Ιωνάς στεναχωριέται και παραπονιέται έντονα στον Θεό. Ο Θεός του απαντά: «Εσύ λυπήθηκες το χαμόδεντρο, το οποίο ούτε είχες φυτέψει μόνος σου ούτε είχες κοπιάσει για να το κάνεις να αναπτυχθεί` που φύτρωσε σε μία νύχτα και πάλι σε μία νύχτα εξαφανίστηκε. Και εγώ δεν θα έπρεπε να σώσω τη Νινευί, αυτή τη μεγάλη πόλη με τους τόσους χιλιάδες κατοίκους που δεν μπορούν να ξεχωρίσουν ανάμεσα στο δεξί και στο αριστερό τους χέρι, και με τα τόσα κοπάδια;».
Η απάντηση του Θεού στον Ιωνά πρέπει να κατανοηθεί με συμβολικό τρόπο. Αυτό που εξηγεί ο Θεός στον Ιωνά είναι πως η ουσία της αγάπης συνίσταται στο να «κοπιάσεις» για κάτι και να κάνεις κάτι «να αναπτυχθεί». Του λέει πως η αγάπη και η φροντίδα είναι αχώριστες. Αγαπά κανείς αυτό για το οποίο κοπιάζει και κοπιάζει για αυτό το οποίο αγαπά.
Η τέχνη της Αγάπης
Erich Fromm
Εικόνα: http://www.thisiscolossal.com/2016/10/street-vendor-photos-vietnam/?src=footer