19 Φεβ Τίποτα δε συγκρίνεται με την πλήρη βίωση του εδώ και τώρα μέσω μιας δραστηριότητας που προκαλεί μεγάλη ευχαρίστηση (ΝΤΑΝΙΕΛ ΚΛΑΪΝ) | Μέρος Α’
Να ανακαλύψω το νόημα της ζωής; Ποιον κοροϊδεύω; Ποιος νομίζω ότι είμαι;
Πάντως αφού διαβάσει κανείς τι έχει να πει ο Ντέρεκ Πάρφιτ για τις διαβαθμίσεις της προσωπικής ταυτότητας, το “Ποιος νομίζω ότι είμαι;” γίνεται ένα αρκετά μυστήριο ερώτημα. Θα μπορούσε το νόημα της ζωής μου να διαφέρει ανάλογα με τον εαυτό που τυχαίνει να έχω την εκάστοτε στιγμή;
Αυτό ακριβώς το ερώτημα συνοψίζει το πρόβλημά μου.
Με συναρπάζουν τα ερωτήματα και οι απαντήσεις που διατυπώνουν οι φιλόσοφοι. Με μαγεύουν. Όμως, συγχρόνως αντιμετωπίζω με σκεπτικισμό οποιονδήποτε φιλόσοφο θεωρεί ότι γνωρίζει οποιαδήποτε απόλυτη αλήθεια.
Γι’ αυτό με συγκινεί η ρήση του Μπέρτραντ Ράσελ που κατέγραψα στο σημειωματάριό μου. Αντλώ πάντοτε μεγάλη ευχαρίστηση από την ερασιτεχνική μου ενασχόληση με φιλοσοφικά ερωτήματα, αυτά που, όπως πρώτος παραδεχόταν ο Ράσσελ, δεν επιδέχονται κατηγορηματικές απαντήσεις. (Μάλιστα, ο Ράσσελ λέει ότι ακριβώς αυτό τα καθιστά φιλοσοφικά ερωτήματα και όχι επιστημονικά προβλήματα).
Υποθέτω πως αυτό το χαρακτηριστικό με καθιστά εγκεφαλικό ηδονιστή, αν και κάποιοι θα με αποκαλούσαν διανοητικό μαζοχιστή.
Ασφαλώς δεν πιστεύω καθόλου ότι η δική μου μορφή ηδονισμού είναι καλύτερη από οποιαδήποτε άλλη – τουλάχιστον όσον αφορά τους ηδονισμούς που δε βλάπτουν άλλους ανθρώπους.
Κάτι που μου έκανε εντύπωση καθώς μελετούσα εκ νέου τη συλλογή μου από αφορισμούς και φιλοσοφικά αποσπάσματα είναι το πόσο συχνά προκύπτει από αυτά ότι η πλήρης βίωση του παρόντος αποτελεί την ύψιστη ανθρώπινη αξία καθώς και η ποικιλία των τρόπων με τους οποίους οι διάφοροι φιλόσοφοι συνάγουν αυτό το συμπέρασμα. Ο Επίκουρος το καθιστά κεντρικό άξονα της φιλοσοφίας του, συμβουλεύοντάς μας να πάψουμε να θέλουμε διαρκώς κάτι διαφορετικό από αυτό που έχουμε ακριβώς τώρα. Ο Μάρκος Αυρήλιος δίνει ακόμη μεγαλύτερη έμφαση στη συγκεκριμένη ιδέα, νουθετώντας μας να πράττουμε σαν κάθε πράξη μας να ήταν η τελευταία της ζωής μας.
Χιλιετίες αργότερα ο Χένρυ Ντέιβιντ Θορό την εκφράζει με απλότητα και πάθος, μέσα από την προτροπή του “να ορμάς σε κάθε κύμα”. Και η ίδια ιδέα εκτοξεύεται στη σφαίρα του υπερβατικού όταν ο Βιττγκενσταιν δηλώνει: “Η αιώνια ζωή ανήκει σε όσους ζουν στο παρόν”, προκαλώντας μας ίλιγγο.
Τίποτα δε συγκρίνεται με την πλήρη βίωση του εδώ και τώρα μέσω μιας δραστηριότητας που προκαλεί μεγάλη ευχαρίστηση. Πετυχαίνουμε έτσι μ’ ένα σμπάρο δυο τρυγόνια: Αφενός την ευχαρίστηση της δραστηριότητας αυτής καθαυτής, αφετέρου την άκρα ευχαρίστηση της τέλειας προσήλωσης στο εδώ και τώρα, δηλαδή πολλαπλάσια ευχαρίστηση. Κάποιοι το επιτυγχάνουν παίζοντας έναν καλό αγώνα τένις· άλλοι φτιάχνοντας ένα σουφλέ· οι περισσότεροι κάνοντας σεξ· και ορισμένοι τη βρίσκουν κάνοντας τρελίτσες με φιλοσοφικά ερωτήματα.
κάθε φορά που βρίσκω
το νόημα της ζωής
το αλλάζουν
ΝΤΑΝΙΕΛ ΚΛΑΪΝ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ ΠΑΤΑΚΗ
Εικόνα: https://jointheteem.com/skydiving-videos/the-hot-dog-skydive-exit/
