fbpx

Αγαπώ σημαίνει εγώ αγαπώ … το τι κάνει ο άλλος είναι δίκη του δουλειά [ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΛΟΥΝΤΕΜΗΣ (ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ)] | Μέρος Β’

Αγαπώ σημαίνει εγώ αγαπώ … το τι κάνει ο άλλος είναι δίκη του δουλειά [ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΛΟΥΝΤΕΜΗΣ (ΝΙΚΟΛΕΤΤΑ ΒΑΣΙΛΟΠΟΥΛΟΥ)] | Μέρος Β’

Με μια ιστορική και ανθρωπολογική διαδρομή, ένα ταξίδι στο παρελθόν, βλέπουμε πώς και γιατί δημιουργήθηκαν μεταξύ των ανθρώπων οι σταθερές πάγιες σχέσεις, ή αν προτιμάτε, οι μονογαμικές. Αλλά αυτό έχει αναλυθεί σε τόμους, δεν είναι της παρούσης, οπότε εδώ απλώς θα αναφέρουμε ότι καθιερώθηκε αρχικά για λόγους επιβίωσης, μετά για λόγους ασφάλειας, ύστερα για να μπορεί να αποδειχθεί η συγγένεια κι η πατρότητα και τέλος για οικονομικούς λόγους. Εμπεδώθηκε ως κοινωνικό κατεστημένο και ζούμε ως και σήμερα με τη νοοτροπία πως αν κάτι δε φέρει υπογραφή πιστοποίησης, δεν υπάρχει. Ποιος όμως, τελικά, ορίζει τι είναι το «πιστοποιημένο» και ποιος καθορίζει ότι η μόνο η επισημοποίηση φανερώνει συναισθήματα;

Μια σχεδόν σχέση ισορροπεί με όλα της τα χαρακτηριστικά μεταξύ δύο πόλων ώστε να μη δύναται να περιγραφεί μ’ επάρκεια και σαφήνεια ποτέ, ώστε να μην οριοθετείται υπό προϋποθέσεις και προδιαγραφές. Είναι μια σχέση βολικά άβολη, υπεύθυνα ανεύθυνη και τέλεια μέσα στις ατέλειές της. Μια παράταση της πρώτης φάσης μιας νέας γνωριμίας επ’ αορίστου, που ναι μεν χαρακτηρίζεται από ανασφάλεια, αλλά μας αναγκάζει να δίνουμε περισσότερη προσοχή στη λεπτομέρεια, να βρισκόμαστε σε εγρήγορση και ν’ αποφεύγεται η επανάπαυση. Κι αυτή η έντασή της, δημιουργεί την αναγκαία αδρεναλίνη που χρειάζεται για να συνεχίζει να τρέχει.

Αν δεν υπήρχαν λοιπόν συναισθήματα, δε θα υπήρχε κι η συνεχής αναζήτηση επικοινωνίας με αυτόν τον άλλον άνθρωπο. Άπαξ δηλαδή και δεν είσαι αδιάφορος προς ένα πρόσωπο, τον σκέφτεσαι και χαίρεσαι να έρχεσαι σε επαφή μαζί του, τότε υπάρχουν συναισθήματα. Και εννοείται επιθυμείς να είναι υγιής, χαρούμενος και ήρεμος. Είναι νοιάξιμο αυτό. Και όχι απλό ανθρώπινο ενδιαφέρον. Μας θρέφει αυτό που έχουμε, πληροί τις προϋποθέσεις μας την παρούσα χρονική στιγμή, είναι ένας άνθρωπος ο οποίος γρατζουνάει κάποιες απ’ τις χορδές μας. Άρα πού είναι η αδιαφορία;

Αυτό όμως είναι ωμό και εγωιστικό, θα πουν κάποιοι. Πάλι με τα επίθετα πιαστήκαμε, αλλά ας περάσουμε στην επεξήγηση για να μη γίνει παρεξήγηση. Σαφώς είναι εγωιστικό. Όλα τα συναισθήματα είναι εγωιστικά καθώς πρόκειται για διεργασίες που απορρέουν κατευθείαν από μέσα μας. Ακόμα κι η πιο βαθιά αγάπη. «Αγαπώ σημαίνει εγώ αγαπώ… το τι κάνει ο άλλος είναι δική του δουλειά» είπε ο Μενέλαος Λουντέμης. Φράση σύντομη μα με πολύ ουσιώδες νόημα για όσους έχουν το σθένος όντως να τη νιώσουν. Γιατί ακόμα κι η υπέρτατη αγάπη, είναι εγωιστική.

Επιστρέφοντας στην ανασφάλεια και την αδρεναλίνη που πυροδοτούνται σε μια σχεδόν σχέση, είναι σημαντική μια κύρια επισήμανση εδώ: Το ότι κάτι δεν εκφράζεται, δε σημαίνει κι ότι δεν υπάρχει. Η λέξη «σχεδόν» μπροστά από τη σχέση αποτελεί ένα φράγμα που φαίνεται να συγκρατεί έναν χείμαρρο, αλλά αυτό δε σημαίνει ότι δε βρέχεται απ’ την άλλη πλευρά του.

Επειδή λοιπόν, δεν έχουν προηγηθεί βαρύγδουπες δηλώσεις αφοσίωσης που προσφέρουν ένα κάποιο εικονικό safety zone, αυτό δεν αναιρεί την ενδεχόμενη ύπαρξή της. Και ίσως μάλιστα για αυτό και να υπάρχουν τόσοι «αρνητές» του συναισθήματος της σχεδόν σχέσης. Είναι εύκολο να παριστάνουμε ότι ποτέ δεν υπήρξε αυτό που δεν ειπώθηκε μιας και μας είναι πιο εύκολη η άρνηση απ’ το να εκτεθούμε στεκόμενοι αντάξιοι σε όλα αυτά που κάποτε νιώσαμε, αλλά που ίσως να μην ανταποδόθηκαν. Ή και που ίσως ακόμη να αισθανόμαστε, αλλά δεν ξέρουμε αν είναι αμοιβαίο.

Κι έπειτα πολλοί αναρωτιούνται για τη ζήλια, που ίσως αποδειχθεί η χαριστική βολή σε μια σχέση που ισορροπεί σε λεπτή κλωστή. «Εμένα κάνε με μόνο κύκλο ομόκεντρο, να νιώθω τη συγγένεια. Αλλά ομόκεντρο. Αλλιώς ζηλεύω. Και όταν ζηλεύω γίνομαι έξυπνη. Κι όταν γίνομαι έξυπνη τα καταστρέφω όλα. Χάριν του κίβδηλου ενστίκτου που το λένε αυτοσυντήρηση. Και που δε με αφορά» έγραψε στις «Σαββατογεννημένες» η Μαλβίνα Κάραλη και εκείνο το «…γίνομαι έξυπνη και τα καταστρέφω όλα», μένει χαραγμένο κάπου βαθιά μέσα στον καθένα που έχει βιώσει μια κατάσταση στην οποία μιλάει η ανασφάλεια. Απαγορεύεται σε μια σχεδόν σχέση η ζήλια, τόσο η ύπαρξη όσο κυρίως η η έκφρασή της. Γιατί ο χρόνος είναι δανεικός και αυτός που τον δανείζει ανήκει μόνο στον εαυτό του. Αν βέβαια, ρίξουμε μια καλύτερη ματιά στην προηγούμενη πρόταση, ίσως και να καταλάβουμε το ίδιο και το αυτό ισχύει και στις «μη σχεδόν σχέσεις». Οπότε, θυμίστε μου, βρήκαμε μέχρι τώρα κάποια διαφορά;

Χωρίς ίχνος κυνισμού ή αρνητισμού, θα πρέπει σε αυτό το σημείο, και για να μη βλέπουμε μονόπλευρα τα πράγματα, να παραδεχτούμε ότι
πολλές φορές τα φαινόμενα απατούν σε κάθε ερωτικό ντουέτο. Αν δεν υπάρχουν συναισθήματα σε μια σχεδόν σχέση, τόσο περισσότερο μπορεί να εκλείπουν κι από μια «επίσημη». Μπορεί να συμβαίνει από την αρχή της σχέσης, μπορεί να γίνει μετά από καιρό κι οι πιθανές αιτίες αναρίθμητες. Ίσως κάπου στη διαδρομή πήραν λάθος στροφή μα συνεχίζουν παρέα παρά το γεγονός. Υπάρχει συμβιβασμός χωρίς έρωτα, υπάρχει τρυφερότητα χωρίς σεξουαλική ικανοποίηση, υπάρχει συνήθεια κι ασφάλεια χωρίς επικοινωνία ουσιαστική. Υπάρχει ακόμα και δέσμευση από ανασφάλεια, με ανοχή και περιορισμούς. Μπορεί να μην είναι ο κανόνας, αλλά σίγουρα μπορείτε να σκεφτείτε κάποιες περιπτώσεις που τα πράγματα δεν εξελίχθηκαν όπως προσδοκούσαν οι συμμετέχοντες εξ αρχής και παρ’ όλα αυτά επέλεξαν ένα συμβατικό «μαζί». Και ενώ σε μια σχεδόν σχέση απουσιάζει η υπόσχεση της κοινής προοπτικής, δεν αποκλείεται να υπάρχει τρυφερότητα, πάθος, ευχαρίστηση και σεξουαλική ικανοποίηση- τα πάντα όλα. Συναισθήματα όλα τους. Και στην τελική, χωρίς αυτά, ποια η ουσία άλλωστε;

Αστήρικτη λοιπόν η έλλειψη ρομάντζου κι ας μην πρόκειται για το πιο πεπατημένο απ’ τα ρομάντζα. Δεν είναι παρά άλλο ένα υπερπροβεβλημένο στερεότυπο που σκοπό έχει να εξυπηρετήσει αυτόν που το ξεστομίζει με άνεση κι ευφράδεια. Θεωρώντας δεδομένο ότι μια «σχεδόν σχέση» στερείται ουσιαστικού περιεχομένου, απλώς υπεραμυνόμαστε της επιλογής μας να τη σνομπάρουμε. Είναι ο ηθικός κώδικας των ευσεβών που κριτικάρει μ’ ευκολία απ’ την άνεση της πολυθρόνας του όλους όσοι τολμούν να έρχονται κοντά μ’ έναν τρόπο που στην αντίληψή του φαντάζει ακατανόητος. Οι άλλοι που γνωρίζουν κι απολαμβάνουν ολόκληροι τα «σχεδόν» τους, δεν απορούν για το αν υπάρχουν συναισθήματα ή όχι, καθώς ξέρουν. Αυτές συνήθως είναι απορίες των έξω απ’ τον χορό.

Ενδεχομένως να τρόμαζε ο Μάσλοου αν διάβαζε πόσο πολύ οι «σχεδόν σχέσεις» μπορούν να φέρουν τα πάνω κάτω στην τόσο καλά στημένη πυραμίδα του, τις έρευνες και τις μελέτες του. Ίσως και να μας δικαιολογούσε αν το είχε ζήσει κι αυτός. Ή ίσως και να το ‘ζησε κάποτε και γι’ αυτό και να θέλησε να το αποδομήσει με μια θεωρία. Ο Λουντέμης, πάντως, κι η Μαλβίνα, θα καταλάβαιναν.

 

 

 

Μέρος Α’: https://www.lecturesbureau.gr/1/i-love-means-i-love-what-the-other-does-is-his-trial-part-a-2727a/

 

 

ΣΧΕΔΟΝ ΣΧΕΣΕΙΣ
ΣΥΛΛΟΓΙΚΟ ΕΡΓΟ
ΕΚΔΟΣΕΙΣ FYLATOS PUBLISHING

 

Εικόνα Α: https://gr.pinterest.com/pin/171699804534138570/
Εικόνα Β: https://medium.com/@lilydonawa/becoming-and-fulfilling-more-through-maslows-hierarchy-of-motives-4c8178212c06

 



Facebook

Instagram

Follow Me on Instagram